Stroom zonnepanelen is gelijkstroom, ook wel DC genoemd. Huishoudelijk apparaten in huis werken op wisselstroom: ook wel AC genoemd. Om de gelijkstroom van de zonnepanelen om te zetten naar wisselstroom, is een omvormer nodig. De omvormer moet natuurlijk zijn stroom kwijt kunnen. Er moet dus een manier worden gevonden om van de omvormer de stroom op het net terug te leveren, daarmee gebruikmakend van de salderingswetgeving.
Stroom zonnepanelen route omvormer
De zonnepanelen staan in verbinding met de omvormer met zogenaamde MC4 kabel. Dit is kabel dat speciaal bedoeld is voor gelijkstroom. Als de stroom weer uit de omvormer komt, is het wisselstroom. Hiervoor is een iets ander soort kabel nodig. Normaliter is dit kabel van 2,5 mm², maar voor grotere installaties wordt vaak 4 mm², 6 mm² of groter gebruikt. De dikte van de kabel zorgt ervoor dat er geen verliezen optreden tussen de omvormer en de groepenkast. Een kabel trekken naar de groepenkast is doorgaans een hele klus. We hebben daarvoor drie opties: 1) binnendoor; 2) buitenlangs; 3) via een PV-verdeler.
Stroom zonnepanelen binnendoor
Als het binnendoor kan in huis, dan heeft dat de voorkeur. Omdat omvormers vaak dichtbij de panelen worden geplaatst, moet er dus een route worden bedacht van een kamer op de bovenste verdieping naar de meterkast. Soms is er een beluchting die helemaal doorloopt naar de meterkast of een ruimte onder de meterkast: de zogenaamde kruipruimte. Soms is het zelfs nodig om van de omvormer weer terug naar buiten te gaan om bij die beluchting te komen. Beter, en makkelijker voor de installateur, is het als er een zogenaamde stijgleiding naar beneden gaat - van boven zo de meterkast is. Echter, vaak zijn die stijgleidingen dichtgemaakt en afgewerkt. We krijgen ze niet zomaar open. In dat geval moet er een keus worden gemaakt of dat de moeite, rotzooi en schade loont en vaak is dat niet het geval. Sommige van onze klanten hebben geen expliciet bezwaar tegen een zichtbare kabel of kabelkoof. Recht omhoog boren van de meterkast naar de verdieping daarboven en zelfs wel de verdieping daar boven is geen probleem voor hen. Voor ons natuurlijk ook niet. Wij hebben de materialen om zelfs dat op een nette manier af te werken gewoon bij ons als we naar een klus gaan. Het is ook veilig, zo lang er niet aan wordt gerommelt als de installatie in bedrijf is.
Stroom zonnepanelen buitenlangs
Als een kabel trekken binnendoor echt niet lukt, bestaat er de mogelijkheid om buitenlangs te gaan. Technisch gezien is elke kabel hier gewoon tegen bestand en hier zijn geen voorschriften tegen. Wat we veel doen is een kabel door of achter een regenpijp naar beneden laten lopen. De kabel gaat dan onder de dakpannen door tot aan de goot, en vanaf daar naar beneden. Eventueel moet de kabel over een gevel worden getrokken. Als dat zo is, is dat natuurlijk niet fraai. Wij proberen dit dan ook zo netjes mogelijk weg te werken, maar technisch gezien is het niet bezwaarlijk. Vaak moet aan de onderkant, waar de kabel uitkomt, het huis worden betreden. Als dat aan de voorkant is, dan boren we vaak een gat onder de drempel en gaan we daar een kruipruimte in. Soms is de meterkast direct naar de voordeur en kunnen we een gaatje maken, zo naar binnen toe.
Stroom zonnepanelen PV-verdeler
Tot slot, en deze optie gebruiken wij zeer geregeld, is er de optie van de PV-verdeler. De PV-verdeler maakt het mogelijk om installaties tot 16 A terug te leveren via de bestaande elektra-infrastructuur die in de woning al aanwezig is. Voorwaarde hiervoor is dat er sprake is van wat we noemen een schone groep. Een schone groep is niets meer dan een groep dat nog ongesplitst is in verschillende apparatuur. Dat wil zeggen dat er een kabel loopt direct naar de groep in de meterkast vanaf het punt waar een PV-verdeler wordt aangebracht. Over het algemeen is dit op zolder, bij een wasmachine of droger. Er wordt bij deze stekkerdoos dan een apart kastje gemaakt waar zowel de wasmachine of droger op wordt aangesloten, als de energie van de zonnepanelen dat uit de omvormer komt op wordt ingevoed. Het gebruik van zo’n kastje is toegestaan door NEN 1010, en door de ingebouwde zekering enorm veilig. Er zit namelijk een zekering in de PV-verdeler, en nog een op de groep beneden in de meterkast. Als er te veel vermogen dus binnenkomt voor de zonnepanelen, schakelt het systeem direct uit bij de PV-verdeler, en als deze zekering om één of ander reden niet werkt, in ieder geval bij de groep beneden in de meterkast. Heel ernstig is dat overigens niet, als de stop eruit vliegt. Simpelweg een kwestie van de automaat schakelaar in de meterkast overhalen, en hij doet het weer. Dit zou alleen gebeuren als in één keer de zonne-intensiteit enorm is toegenomen in Nederland, of als u stiekem een veel te zware installatie hebt genomen voor de 16 A zekering. De meeste kleinere omvormers, met name de SolarEdge omvormers die wij gebruiken, toppen vanaf 16 A uit zichzelf af voor het vermogen wat daarboven binnenkomt. Er is dus geen gevaar dat de PV-verdeler de installatie dan niet aankan.
Automaat zonnepanelen
Als wij een kabel naar de meterkast hebben getrokken, dan zijn we er nog niet. De wisselstroom uit de omvormer moet op de momenten dat er te veel stroom geproduceerd wordt de stroom op de meter invoeden, en als er stroom nodig is, maar die niet door de zonnepanelen geproduceerd wordt, dan moet er juist stroom uit de meter worden gehaald. Het heet dan ook, een netgekoppeld systeem. Alle stroom van een huishouden komt binnen en wordt verdeeld op de zogenaamde DIN rail in de groepenkast. De DIN rail is niets anders dan een ijzeren staaf waar alle groepen van het huishouden op gemonteerd zijn. Het is als het ware de spelverdeler van een elftal. Elke groep op de DIN rail heeft zijn eigen zekering. Over het algemeen heeft tegenwoordig elke groep een automaat. De zonnepanelen, omdat ze op een eigen groep zitten, krijgen ook zo’n zogenaamde automaat. Afhankelijk van de grote van het systeem, moet bepaald worden welke automaat nodig is voor de zonnepanelen. Hiervoor gebruiken wij een zeer simpele rekensom: totaal vermogen systeem/220 = Ampère installatie. Een installatie van 10 * 300 Wp panelen, levert 3000 Wp. 3000/220 = 13,63 A. Voor dit systeem is dus een automaat nodig van 16 A. Het wordt afgeraden om een te grote automaat te zetten op een kleine installatie. Bij oververmogen van het systeem zou de automaat veel te lang nodig hebben om te reageren en de zekering zou daardoor niet op tijd springen. Dan is er ook nog de kwestie van verschillende karakteristieken voor automaten die bepalen hoe snel de automaat reageert bij oververmogen. B-karakteristiek is voor zonnepanelen over het algemeen prima. Eerlijk gezegd hoeft u zich over dit onderwerp nauwelijks zorgen te maken. Een beetje installateur weet deze keuzes feilloos te maken.
Stroom zonnepanelen meter
Tot slot is het ook zeer belangrijk dat u een goede meter hebt om de stroom mee terug te kunnen leveren aan het net volgens de wet salderen. Wij onderscheiden hierin 3 soorten meters: 1) de analoge meter; 2) de digitale meter; 3) de smartmeter.
De analoge meter en zonnepanelen
De analoge meter herkent men aan de enkele of dubbele zogenaamde Ferraris schijf. De Ferraris schijf draait bij verbruik vooruit en dat kunt u zien als u ernaar kijkt. Bij de dubbele schijf is er sprake van twee tarieven, namelijk dag en nacht. Deze meters komen nog zelden voor. De analoge meter kan gewoon blijven hangen bij het plaatsen van zonnepanelen, met uitzondering van die met een dubbele schijf. De meter die gaat namelijk gewoon teruglopen op moment dat er meer stroom wordt geproduceerd dan er wordt gebruikt. U hoeft zo’n meter ook niet aan te melden. Aan het eind van het jaar rekent u gewoon het saldo af van uw verbruik ten overstaan van wat u hebt opgewekt.
De digitale meter en zonnepanelen
De digitale meter is een iets ander verhaal doordat deze meter niet gemaakt is om terug te lopen. Als deze meter niet vervangen wordt door een smartmeter, dan wordt uw opbrengst niet goed door de elektriciteitsmaatschappij geregistreerd en is de kans groot dat u nauwelijks profiteert van de salderingswetgeving. Het vervangen van deze meter regelen wij voor u als onderdeel van onze service bij het installeren van de zonnepanelen.
De smartmeter en zonnepanelen
Tot slot is er de smartmeter. De smartmeter is de nieuwste meter met daarop ook telwerken voor het terugleveren. Echter, deze worden niet automatisch geactiveerd op moment dat uw zonnepanelen aan het werk gaan. De netbeheerder moet worden ingeseind om te melden dat u uw eigen energie gaat opwekken. Pas dan werkt de smartmeter en kunt u gebruik maken van de salderingswetgeving. Ook bij deze meter nemen wij de verantwoordelijk om deze aan te melden voor u als deel van onze service. Overigens is elke aanmelding volledig kosteloos. De netbeheerder is doorgaans zeer snel met het vervangen van de meter. Er staat wettelijk een drietal weken voor, maar in de praktijk is het vaak niet meer dan één.
Wilt u toch zelf uw installatie aanmelden, dan kan dat via deze link.
Meer informatie zonnepanelen
Er komt dus het één en ander kijken bij het plaatsen van zonnepanelen, maar gelukkig staat u er niet alleen voor. U kunt het uitdokteren van uw systeem gerust aan ons overlaten. Wij komen graag langs voor een bezoek. Treedt u daarvoor met ons in contact! Wilt u eerst weten hoeveel zoiets gaat kosten? Bezoekt u dan onze tool!
